Zo, 2020 zit er helemaal op. Het was waarschijnlijk het vreemdste, meest desoriënterende jaar dat velen van ons al hebben meegemaakt in hun leven. Het constante aanpassen van vers gemaakte plannen, het opnieuw en opnieuw krulletjes schaven van het vers gebeitelde ‘nieuwe normaal’… Het was best een uitputtingsslag. Maar niet alles was kommer en kwel! Gelukkig. Ik maakte een lijst van de 20 dingen die mijn jaar hebben vorm gegeven, die ik me wil herinneren of die me zullen bij blijven. En hoewel 2021 het jaar wordt waarin ik me niet laat opjagen (ha!), zitten er toch ook enkele voornemens bij.
1. Onze polyvalente zaal
Ook gekend als de treinenzaal, de sportzaal, de bibliotheek en de bureau waar ik de meeste van mijn thuiswerkende uren doorbracht. Onze sous-sol van dik 16 vierkante meter, die met een raam uitkijkt op de straat. Hoe vaak we dankbaar zijn geweest dat die renovatie al af was voor de lockdown, alsof het zo voorbestemd was. Ik heb er dit jaar tientallen sport- en yogasessies gedaan, soms met publiek van de straat alsof ik in een visbokaaltje zat. Roald bouwde er zijn treinset telkens opnieuw op (en af wanneer ik wilde sporten). En uiteraard is er uren en uren geZoomd-Hangout-Teamsed-Skyped totdat het mijn oren uit kwam, and then some. And some more. En het ziet er naar uit dat we daar nog niet meteen vanaf zijn. Gelukkig is het behangpapier achter het bureaublad een reisfoto van de Indische theevelden en kan ik af en toe in mijn hoofd op reis gaan.
2. Yoga
Ik schreef het al in april, toen ik yoga pas had teruggevonden. Ik heb het zowat het hele jaar volgehouden om minstens één uurtje per week te wijden aan de practice met Linda. Het bracht me telkens een uur van inspanning én van rust. Leren om je schouders, heupen, hart… te openen. “Keep your legs active! Roll your shoulders down” zegt Linda steeds. Vaak met gezucht en soms (thuis) met gevloek.
In december had ik een bijzonder lastige dag, het huilen stond me nader dan het lachen. Maar het was donderdag, dus ik deed flink mee yoga. Ik hield sommige poses maar net vol. En toen lukte het plots bij een arm stretch om langs beide kanten mijn vingers achter mijn rug aan te raken! Dat was letterlijk van mijn kindertijd geleden. Het is ongelofelijk hoe zo’n crappy dag toch zo’n overwinning kon voortbrengen. En behoorlijk symbolisch voor dit crappy jaar: je moet de lichtpuntjes weten te vinden, en soms komen ze alleen als je er een beetje voor afziet.
Yoga deed meer dan micro overwinningen brengen. Het verbeterde mijn houding en mijn beleving van andere sportactiviteiten. Ik werd er flexibeler van, en sterker. Ik ben ervan overtuigd dat ik dankzij yoga en mijn verhoogde lichamelijke bewustzijn minder last van mijn rug heb gekregen bij het constante thuiswerken. Het mag, kortom, gewoon blijven in 2021.
3. Snail mail
Het coronajaar deed niet alleen de ziekenhuizen kraken in hun voegen, ook de postdiensten konden het bijwijlen niet meer aan. Mijn inderhaast bestelde plasticineset en de ontdekking van Vinted zaten daar misschien voor iets tussen (sorrynotsorry). Maar wat ook erg fijn was, was de herontdekking van de brieven en kaartjes. Ik maakte vanaf maart een vast item van verjaardagen en speciale gebeurtenissen in mijn Bullet Journal maandoverzicht en stuurde eindelijk de leuke kaartjes die ik al jaren zit te verzamelen. De stroom aan kerstkaartjes dit eindejaar maakt ook duidelijk dat ik niet de enige ben die het fijn vindt om een beetje papieren geluk te ontvangen en verzenden.
4. Fermenteren
Mijn hernieuwde liefde voor zuurdesembrood in maart was weinig origineel, zo bleek uit de lege supermarkt rekken. Ik stortte me ook op zuurkool en allerlei vormen van kimchi. In het najaar moest ik niet lang nadenken toen een buurvrouw een deeltje van haar SCOBY (symbiotic culture of bacterie and yeasts) aanbood om kombucha te maken! Sindsdien staat er ook een grote glazen pot thee en suiker te veranderen in een heerlijk friszuur gefermenteerd drankje.
Ik weet niet wat het is met fermenteren. Het is tegelijk geweldig rustgevend en enthousiasmerend om uit het niets nieuw leven te zien ontstaan in de vorm van kleine gasbelletjes die deeg, gezouten groentereepjes of ice tea doen opschrikken. Ik schafte me ook al wat interessante lectuur aan: Fizz van Barbara Serulus en Over Rot, het complete handboek om àlles zelf te fermenteren. We hebben dan wel niet deelgenomen aan die 2021 corona-babyboom die er zit aan te komen als een vrolijke derde golf (sorrynotsorry), de miljoenen gist- en bacteriëncellen in de keuken en koelkast zijn op hun eigen manier mijn corona-baby’s!
5. Friskis
Friskis saved my ass this year. Dat mag je letterlijk nemen: qua eetgewoontes was het niet altijd een topjaar, maar het feit dat ik (veel) kon blijven sporten met Friskis & Svettis maakte enorm veel goed. In het voorjaar zetten ze een aantal sessies op YouTube en velen haalden opgelucht adem als we in juni eindelijk weer live mochten gaan sporten. Want het is ook veel meer dan een sportclub: het is een fantastische zotte bende van mensen die zich vrijwillig inzetten voor beweging & smiles.
Ik ging dit jaar ook wat actiever deel uitmaken van die bende door te starten als Host. Dat betekent dat ik voor een aantal sportlessen per week de mensen ontvang, hun lidmaatschap check en alles klaarzet en opruim voor de sessies. Naast een manier om mezelf extra te motiveren om geen sportafspraak te missen, was het fijn om zo betrokken te zijn in de organisatie.
Toen lockdown 2 begon en ik terug veroordeeld werd tot sporten met de laptop in de kelder (zie nr.1: Onze polyvalente zaal) switchte Friskis naar live Zoom sessies voor leden. Het is natuurlijk niet hetzelfde als een sportzaal, maar de wetenschap dat je live met iemand staat mee te doen en ook de andere mensen op een mini schermpje ziet staan springen in hun living/hal/bureau geeft een extra boost. Voornemen voor 2021: vooral veel blijven sporten, hopelijk snel weer echt live.
6. Ons gezin
Als kerstcadeau voor 2020 maakten we een fotoboek voor de grootouders en overgrootouders. Zo konden ze toch een beetje bij de vele gemiste momenten van het jaar zijn. Het was ook voor mezelf een leuke oefening in terugblikken. In een jaar dat voelt alsof er hele maanden voorbij zijn gegaan zonder één gebeurtenis als herinnerings-ankerpunt, bleek toch veel gebeurd te zijn in de cocon van ons vier.
Esther evolueerde van eerste woordjes naar een druk taterende peuter met al een behoorlijke uitleg (en vooral véél persoonlijkheid). Roald ontdekt steeds gretiger de wijde wereld om zich heen, en daar hoort al eens een fijne filosofische beschouwing bij. Er werd geknutseld en gespeeld dat het een lieve lust was. We ontdekten een hoop nieuwe parken en speeltuinen.
Maarten en ik wisselden regelmatig onze stemmingen met elkaar af, en het was prettig om daarover te kunnen praten of gewoon de andere even een doom and gloom momentje te gunnen. Ondanks de momentjes van near insanity zijn we als gezin nog een stukje hechter geworden het afgelopen jaar.
7. Fases van rouw
Ontkenning – woede – depressie – marchanderen – aanvaarding. Iedereen heeft al wel eens van de rouwfases of de ‘Kübler-Ross rouwcyclus’ gehoord. Dit jaar voelde het alsof we continu ergens op die rollercoaster zaten. Het is namelijk geen lineair proces, maar een heen en weer slingeren tussen verschillende emoties. Die bij mij vaak opnieuw van voor af aan begonnen als er weer een verstrenging werd aangekondigd.
Van de adrenalinestoot op het moment dat de crèche belt om te zeggen dat dochterlief (weer) in quarantaine moet, de wanhoop wanneer je een persbericht probeert te versturen terwijl je tegelijk plasticine konijnen moet rollen, de depressie omdat de situatie uitzichtloos lijkt tot de boswandelingen met collega’s waarin je het beste probeert te maken van de shitty situatie. Ik heb mezelf alleszins beter leren kennen in die rouwfases. Ik besef al een beetje wanneer ik volop in de ontkenning ga (“deze keer zal het wel niet zo’n vaart lopen”) en wanneer ik weer lijk weg te zinken in het drijfzand van zelfmedelijden – wat het er daarom niet leuker op maakt. Maar de emotie benoemen, relativeert ze toch een klein beetje.
8. Thuiswerken
Ik was zo iemand die pre-corona bijna nooit thuiswerkte. Simpelweg omdat ik me thuis precies minder goed op het werk kon concentreren. Ik had de werkomgeving nodig om mij op het werk te voelen. En ik ben ook gewoon graag onder de mensen. Needless to say dat de eerste weken van de pandemie niet de meest productieve uit mijn carrière waren. Deep Work lezen (zie nr 15) heeft me zeker geholpen om mijn idee bij te stellen van wat betekenisvol werk is. Gaandeweg leerde ik het thuiswerk wel appreciëren. Een voordeel was bijvoorbeeld dat ik vaak wat vroeger aan het avondeten kon beginnen, of er eens op tijd aan dacht om iets uit de vriezer te halen of bonen te weken.
Toen naar het werk gaan weer mocht deze zomer, heb ik zelfs een tijdje de boot afgehouden. Omdat ik me toch nog niet zo heel erg safe voelde. Een ritme met twee dagen buitenshuis werken per week in augustus was uiteindelijk best prettig. En terug naar 100% thuiswerk in oktober voelde voor mij dan ook als een terug naar de kerker, euh, kelder-verdict. Vooral het gemis aan andere mensen om mee te babbelen, iets van te leren weegt bij mij met momenten vreselijk zwaar. Maar het is niet anders, we moeten erdoor.
9. Speelstraten
Toen de Vlaamse Gemeenschapscommissie en Brussel Mobiliteit voor de zomer beiden een projectoproep lanceerden om activiteiten te bedenken die de staycation voor veel Brusselse gezinnen aangenamer kon maken, kwamen we met enkele buren samen om te brainstormen. Een projectvoorstel voor speelstraten werd op enkele dagen in elkaar gestoken en ingediend. We zouden tijdens de weekends in de zomermaanden rond alle straten van ons Weldoenersplein afwisselend speelstraten organiseren en met het budget van de subidie materiaal aankopen en animatie organiseren.
Tot onze vreugde werd het projectvoorstel goedgekeurd en kregen we van de VGC voor #staycationBXL een mooie som waarmee we o.a. een tweedehands trampoline aankochten, fotosessies organiseerden, retro volksspelen lieten komen en een springkasteel installeerden. De administratie met de gemeente in orde krijgen was een ander paar mouwen waarover ik hier niet te ver ga uitwijden. De speelstraten waren een geweldig succes en gingen door tot eind september. De kinderen amuseerden zich rot en buurtbewoners leerden elkaar beter kennen. Overdoen in 2021? Hell yes! Zelf een speelstraat starten? Al onze resources zijn hier gebundeld.
10. Play-Doh
Serieus, waar was Play-Doh de voorbije drie jaar van ons leven? Aan het begin van de eerste lockdown bestelde ik een pretpakket om de kinderen bezig te houden waar een plasticine setje in zat. Wat een schot in de roos. Vooral de jongste is dol op “pla-ci-ne!”. Ik heb al eindeloos veel konijnen en dinosaurussen geboetseerd, maar hey, alles wat hen bezig houdt…
11. Declutteren
Als mijn 32-jarige zelf tegen mijn 15-jarige zelf zou kunnen vertellen dat ik ooit plezier zou scheppen in opruimen, ordenen en spulletjes weggeven of verkopen, zou mijn 15-jarige zelf waarschijnlijk eens goed lachen (of nog meer willen stoppen met ouder worden). Toch is het zo. Zeker dit jaar heb ik steeds meer opgeruimd, Brussel Verniet aangesproken of dingetjes verkocht. Ik ontdekte Vinted (toegegeven, daar is ook al wel wat mee binnengekomen). In 2021 doen we vrolijk verder met onze huizen en hoofden op te ruimen.
12. De broodrooster
Huishoudelektro als geschenk voor Moederdag, so cliché. Ik was nochtans dolblij met mijn Smeg broodrooster – ik hintte namelijk al maanden (wat zeg ik, jaren) dat ik er zo eentje wilde in dezelfde kleur als de koelkast. Geroosterd brood met confituur, hmmm. Hoeveel droge broodkorstjes intussen gered zijn van de GFT, het is niet te tellen (zie nr. 19: Empty the fridge). Feministisch taboe: doorbroken ;-)
13. Ward Verrijcken
Er zijn dit jaar heel wat mensen gestorven, goes without saying, en ik ben dankbaar dat mijn persoonlijke kring gespaard werd van dat leed. De dood die mij wel geraakt heeft als een uppercut die ik niet zag aankomen, was die van VRT filmreporter Ward Verrijcken begin november.
Die heerlijke intro (seize the day! Everyone cool this is a robbery!) – snel, zet de radio wat harder – gevolgd door die warme, immer enthousiaste stem die de keuken binnenkwam op woensdagochtend en ons up to date bracht van het laatste filmnieuws. De vele fijne ontdekkingen dankzij zijn enthousiaste recensies (the Politician, een van de recentere). Zijn aandacht voor feminisme en gelijke kansen in de filmwereld. Hoe hij altijd de positieve kanten van de films benadrukte. Ik mis zijn inbreng over nieuwe films, zijn vrolijkheid op woensdag ochtend, zijn goeie tips. Met dankbaarheid voor wat hij ons gegeven heeft. Rust zacht FilmWard.
14. Webinars
Daar kunnen we kort over zijn: ik was er geen fan van in 2019, en ik ben het nu nog minder. Af en toe zijn ze interessant, meestal moet ik heel erg mijn best doen om bij de powerpoint te blijven hangen vooraleer ik afdwaal naar ergens anders. Wellicht zijn webinars here to stay, maar geef mij maar een fijn netwerk event in 2021. Met een receptie. (My god, een receptie. My kingdom voor een receptie!)
15. Deep Work
Het boek geschreven door Cal Newton stond al een tijdje op mijn lijstje. De cursus van Baas Over Eigen Tijd gaf me de nodige por om het ook echt te lezen. Het boek gaat over het belang van ‘diep werk’ vs. ‘shallow’ (ondiep) werk en hoe je erin kan slagen om meer diep werk te doen.
Hoe meer ik lees over de werking van onze hersenen, welke factoren bijdragen tot een vervullend/succesvol/aangenaam leven (dat bedoel ik niet per se als “economisch succesvol”), hoe meer ik er van overtuigd geraak dat mijn eigen vermogen om extreem te multitasken misschien toch niet zo productief is als ik zelf dacht, en vooral tijds- en aandachtsconfetti oplevert. Focus, concentratie en diep werk leveren zo veel meer op. Makkelijker gezegd wel, als je je de laatste tien jaar bekwaamd hebt in dat multitasken :-) Bovendien heb ik een super associatieve hersenpan – wat nuttig is in brainstormsessies, maar niet als je wilt focussen.
Voornemen voor 2021 is dan ook meer in te zetten op activiteiten die me helpen om brain waves te kanaliseren. Meditatie, yoga, af en toe wat good old discipline en de eigen versie van de video-deep work sessies.
16. Untamed
Een autobiografisch boek van Glennon Doyle dat ik las tegen het einde van 2020 en oh boy, wat was dat boek goed getimed dit jaar, zeg. Hoe veel eye openers en truth bommekes kan je in een easy geschreven selfhelp boek steken? Sinds ik Untamed las, heb ik al zo vaak in een bepaalde situatie moeten terugdenken aan een hoofdstuk of een boodschap.
“We can do hard things.”
“Mothers have martyred themselves in their children’s names since the beginning of time. We have lived as if she who disappears the most, loves the most. We have been conditioned to prove our love by slowly ceasing to exist.” (BAM!)
“Being human is not hard because you’re doing it wrong: it’s hard because you’re doing it right.”
“Listen. Every time you’re given a choice between disappointing someone else and disappointing yourself, your duty is to disappoint that someone else.
“I think we are only bitter about other people’s joy in direct proportion to our commitment to keep joy from ourselves.”
Neem het niet van mij aan, lees het boek zelf of luister naar de podcastaflevering van Werk & Leven over Untamed. Het is in het Nederlands vertaald als “Ongetemd Leven”.
17. Clangers
Voor het avondeten wilt moeder al eens ongestoord aan de haard kunnen zitten (enfin, veel zitten is er meestal niet bij), en dan mag er al eens een filmpje gekeken worden op tv. De jongste kijkt dan naar Ketnet Junior, en één van de grote favorieten hier in huis zijn de Clangers. De Clangers zijn vrolijke, goedaardige gebreide wezentjes die het midden houden tussen muis en olifant. Ze wonen op hun eigen planeet en beleven daar allerlei avonturen. Die avonturen zou je eerder braaf kunnen noemen, en bestrijken vaak thema’s als muziek en mooie geluiden, schoonheid en gevoelens ter sprake brengen.
In dit rare, chaotische jaar waren het vriendelijke leventje, de fluittoontjes en harmonische muziekjes van de Clangers, voor ons verteld door Vic De Wachter (in de Engelstalige versie door Michael Palin!) heerlijk om dagelijks tien minuutjes bij thuis te komen. Het moeten niet altijd pups, draken of ninja’s zijn.
18. Disney Plus
Gedeeld met drie andere gezinnen en een zalige trip down memory lane: ons gloednieuwe Disney Plus abonnement. Samen met je vijfjarige Aladdin, Jungle Book, Lion King of 101 Dalmatiërs (her)ontdekken: pure magic en een pak rustiger dan de meeste Netflix programma’s. Het moeten niet altijd pups, draken of ninja’s zijn.
19. Empty the Fridge
Een kookboekje dat ik op goed geluk uitleende uit de bib en waar zo veel nuttigs bleek in te staan dat ik het ook aankocht. Veel leuke, vaak out of the box tips om te koken met (koelkast)restjes. Als je weet dat wereldwijd 1/3 van al het voedsel verspild wordt, loont het de moeite om zelf je steentje bij te proberen dragen.
20. Meal preppen
Helpt ook tegen voedselverspilling! Ik was begin 2020 met veel goede moed gestart met mijn lunchen te preppen in het weekend. Ik maakte dan een stuk of 5-6 verschillende slaatjes die ik tijdens de week in een bentobox met vakjes mee nam naar het werk. En toen kwam met de pandemie het einde van de lunch buitenshuis, de drop in goesting om dit soort dingetjes te doen en het op z’n kop zetten van een hele hoop vaste routines. Deze fijne routine, die nog niet echt was ingesleten, sneuvelde. Goed voornemen voor 2021: terug beginnen en er een blogpost aan wijden! Stay tuned, y’all.